W Polsce jedynym jadowitym gatunkiem jest żmija zygzakowata. Najczęściej można ją spotkać na słonecznych stokach lasów górskich. Atakuje zwykle wtedy, gdy się na nią nadepnie.
Początkowo może występować słaby ból oraz zaczerwienienie. Później ból narasta oraz pojawia się obrzęk i zasinienie. Ukąszenie jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci i osób starszych. Ukąszone dziecko trzeba maksymalnie uspokoić. To bardzo ważne! Powiedz mu, aby nie poruszało ukąszoną częścią ciała, ponieważ ruch – praca mięśni przyspiesza wchłanianie jadu. Co robić – odpowiada dr Marek Pleskot.
Ukąszenie przez żmiję
- Około 60% ukąszeń odbywa się bez wstrzyknięcia jadu, należy jednak zachowac ostrożność i udać się do szpitala.
- Ukąszenie jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci i osób starszych.
- Jad żmii zygzakowatej jest mieszaniną kilku substancji uszkadzających układ nerwowy, powodujących martwicę tkanek, zmniejszających krzepliwość krwi, powodujących zaburzenia rytmu pracy serca.
- Ślad po ukąszeniu jest zazwyczaj podwójny (rozstaw około 3-9mm), wokół którego pojawia się zaczerwienienie lub zasinienie oraz obrzęk.
- Silny ból pojawia się kilka sekund po ukąszeniu.
Jak zachować się po ukąszeniu przez żmiję?
- W przypadku ukąszenia przez żmiję, tak jak w każdym nagłym zdarzeniu, pierwszym i zarazem najważniejszym działaniem ratownika jest zapewnienie bezpieczeństwa sobie i poszkodowanemu.
- Zwykle żmija natychmiast ucieka, dlatego ponowne pokąsania zdarzają się wyjątkowo rzadko. Jednak zawsze należy zachować ostrożność.
- Wezwij karetkę pogotowia 112 lub 999, poinformuj skąd dzwonisz i co się stało.
- Powiedz o ukąszeniu oraz (jeśli widzisz) o widocznych dwóch symetrycznych śladach po zębach, oddalonych od siebie o około 1 cm.
- Ukąszone dziecko trzeba maksymalnie uspokoić. To bardzo ważne! Powiedz mu, aby nie poruszało ukąszoną częścią ciała, ponieważ ruch – praca mięśni przyspiesza wchłanianie jadu.
- Zdejmij ciasną odzież i ewentualnie biżuterię.
- Ostrożnie przemyj miejsce ukąszenia bieżącą wodą z mydłem.
- Ukąszoną kończynę należy unieruchomić, poszkodowany także nie powinien się ruszać.
- Spróbuj ustalić którą drogą możesz wyjechać w kierunku szpitala, licząc, że ambulans przejmie poszkodowanego na drodze i szybciej oraz bezpieczniej dowiezie do celu.
- W czasie transportu unikaj aktywności ruchowej poszkodowanego (przenieś), a ukąszoną kończynę ułóż poniżej poziomu serca.
- W szpitalu ukąsany otrzyma zastrzyk z surowicy przeciwko jadowi żmii, dodatkowe leczenie i zostanie zatrzymany na obserwację.
Czego nie wolno robić?
- Nie wyciskaj rany, nie nacinaj, nie wysysaj jadu – w ten sposób ułatwisz penetrację jadu.
- Nie stosuj opasek uciskowych.
- Nie przemywaj rany spirytusem.
Należy dążyć do tego, aby opiekun mógł jechać wraz z dzieckiem, z uwagi na jego komfort psychiczny i poczucie bezpieczeństwa.
Radził Doktor Marek Pleskot, lekarz dzieci, który od od 22 lat prowadzi gabinet pediatryczny. Wie o co pytają rodzice i wie czego zwykle nie zdążą wytłumaczyć inni lekarze.
mp.pl
