Pierwsze miesiące z dzieckiem
Moment przyjścia na świat i pierwsze wspólne miesiące z dzieckiem to czas niezwykły. Pojawia się wówczas wiele nowych doświadczeń, emocji, wyzwań, planów. Są przeżycia pełne zachwytu, dumy, czy fascynacji. Bywają też emocje mniej przyjemne takie jak obawa, złość, skrajne przemęczenie.
Czujemy też odpowiedzialność, która zarówno może być dobrym motywatorem do działania, ale też niekiedy nas obciążać. Zdarzają się momenty, w których brakuje nam cierpliwości, pojawia się zniechęcenie, a przez to niewystarczająco angażujemy się opiekę nad dzieckiem.
Intencją moją jest, aby tych kilka zdań było zachętą do refleksji na temat pierwszych lat życia dziecka. Chcę zwrócić uwagę, jak ważny jest to okres dla naszych dzieci i jak może stać się najlepszą inwestycją w relacje ze swoim dzieckiem.
Pierwsze lata to okres budowania więzi między opiekunem a dzieckiem.
Z literatury wiemy, że trwa to mniej więcej do 3 roku życia.
Jak zadbać o prawidłową więź z dzieckiem?
- Zauważaj i odpowiadaj na potrzeby dziecka. Nie tylko fizjologiczne takie jak: głód, zmęczenie, ból, ale także potrzeby emocjonalne : bezpieczeństwa, kontaktu, bliskości.
- Bądź dostępnym i przewidywalnym dla dziecka -myślę tutaj o dostępności emocjonalnej, która może przejawiać się poprzez obdarzenie dziecka uwagą, zabawą z nim, spontanicznością wobec dziecka, prezentowaniem pozytywnych emocji.
Z kolei przewidywalność zachowań opiekuna kształtuje obraz, w którym świat jest generalnie bezpieczny, a ludziom można ufać. Pokazuje także, że są pewne reguły. Na przykład dziecko uczy się, że gdy płacze, to ktoś przychodzi i je pociesza, a gdy się uśmiecha, to inni też odwzajemniają ten uśmiech.
Daj dziecku poczucie bezpieczeństwa
Ważne jest zauważanie sygnałów płynących od dziecka i właściwe odpowiadanie na nie. Gdy dziecko doznaje dyskomfortu i pojawia się napięcie, naturalnie powinniśmy się tym zająć. To pokazuje dziecku, że nieprzyjemne doznania mogą być obniżane, że można radzić sobie z trudnościami oraz że jest osoba, która otacza go opieką i do której w razie kłopotów można się zwrócić z pomocą.
„Raz wykształcone przywiązanie charakteryzuje istotę ludzką od kołyski, aż po grób”
Chcę zaznaczyć, że to w pierwszych etapach życia, poprzez pierwsze doświadczenia z opiekunem dziecko nabiera pewnych „filtrów”, przez które będzie interpretowało rzeczywistość. John Bowlby autor teorii przywiązania, do której się odnoszę powiedział, że „Raz wykształcone przywiązanie charakteryzuje istotę ludzką od kołyski, aż po grób”. W tym sensie specyfika pierwszej relacji rzutuje na dalsze interakcje społeczne.
Fundament do budowania poczucia własnej wartości
Na podstawie pierwszych doświadczeń bycia w relacji z opiekunem dziecko buduje wizję otaczającego go świata. Zaczyna wnioskować o zachowaniach innych i przewidywać reakcje otoczenia. Czas ten stanowi fundament do budowania u dziecka poczucia swojej wartości.
Na koniec pragnę jeszcze zaznaczyć, że pierwsze lata dziecka to czas największej zależności dziecka od rodzica. Z upływem czasu dziecko staje się coraz bardziej samodzielne i niezależne. Coraz więcej czasu spędza ze swoimi rówieśnikami, przez co w coraz w mniejszym stopniu zabiega o naszą uwagę.
Z upływem lat to my – rodzice będziemy zabiegać o uwagę naszych dzieci.
Nie przegapmy zatem tych pierwszych, najważniejszych lat naszych pociech, w których to my jesteśmy ich całym światem.
Może wydawać się, że są to rzeczy oczywiste i proste, ale myślę, że warto o tym pamiętać.
Porady udzielił Marcin Poncyliusz – psycholog od lat pracujący z dziećmi.
